អញ្ជើញចូលរួមនិងអានបទអន្តរាគមន៍នៅក្នុងអង្គសិក្ខាសាលាមានបណ្ដាអ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវនយោបាយ មេធាវី អ្នកជំនាញខាងច្បាប់ អ្នកឯកទេសអំពីច្បាប់សមុទ្រអញ្ជើញមកពីប្រទេស រុស្ស៊ី សហរដ្ឋអាមេរិក ហ្វីលីពីន ជប៉ុន ប៉ាគីស្ថាន វៀតណាម។ តំណាងប្រទេស ចិន ក៏ត្រូវបានអញ្ជើញចូលរួមដែរ ប៉ុន្តែមិនអាចចូលរួមបាន ដោយមូលហេតុផ្ទាល់ខ្លួន។
ថ្នាក់ដឹកនាំមូលនិធិ "មាគ៌ាសន្តិភាព" និង IADL អញ្ជើញជាអធិបតីអង្គសិក្ខាសាលា |
ក្នុងសម័យប្រជុំទាំងពីរដែលបានប្រព្រឹត្តឡើងនាថ្ងៃទី ២៧ ខែ មិថុនា ឆ្នាំ ២០១៩ កន្លងទៅនេះ អង្គសិក្ខា សាលាបានស្តាប់របាយការណ៍វិទ្យាសាស្រ្តចំនួន ១១ ស្តីពីប្រធានបទផ្សេងៗ ដូចជា៖ ដំណើរការវិវត្តថ្មីបំផុតជុំវិញ ជម្លោះលើការគ្រប់គ្រងដែនទឹកក្នុងសមុទ្រខាងកើត ប្រវត្តិនៃដំណើរវិវត្តន៍នៃជម្លោះនៅសមុទ្រខាងកើត - បញ្ហាប្រឈមនិងហានិភ័យទាំងឡាយ គោលនយោបាយនិងតថភាពនៃទង្វើរបស់ចិននៅសមុទ្រខាងកើត ច្រានចោល នូវអ្វីដែលមិនត្រឹមត្រូវដើម្បីស្វែងរកអោយបាននូវដំណោះស្រាយដោយមានប្រសិទ្ធភាពសម្រាប់ជម្លោះនៅសមុទ្រខាងកើត ទស្សនវិស័យរបស់ ជប៉ុន អំពីការធានាសណ្តាប់ធ្នាប់ក្នុងបទបញ្ញត្តិនៅតំបន់សមុទ្រខាងកើត សហការមុខរបរនេសាទត្រីនៅសមុទ្រខាងកើត។ល។
របាយការណ៍វិទ្យាសាស្ត្រទាំងនោះ បានលើកឡើងដោយសង្ខេបពីលក្ខណៈរួម ច្បាស់លាស់នូវទិដ្ឋភាព ទូទៅពីប្រវត្តិសាស្រ្តនិងបច្ចុប្បន្នភាពនៃជម្លោះលើការគ្រប់គ្រងដែនទឹកនៅសមុទ្រខាងកើតក៏ដូចជា ទស្សន វិស័យ ផ្ទាល់នៃបណ្ដាប្រទេសពាក់ព័ន្ធ ជាពិសេសគឺសង្កត់ធ្ងន់ទៅលើសំណើទាំងឡាយសម្រាប់ដំណោះស្រាយដោយ សន្តិវិធីចំពោះជម្លោះលើការគ្រប់គ្រងដែនទឹក ដែលមានសារៈសំខាន់មិនត្រឹមតែចំពោះតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ ប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងនៅវិសាលភាពទ្វីបនិងទូទាំងពិភពលោកផងដែរ។ ឆ្លងតាមរយៈនោះ អ្នករាយការណ៍ទាំង អស់ សុទ្ធតែឯកភាពជាឯកច្ឆ័នថា អំពើយោធូបនីយកម្មនៅសមុទ្រខាងកើតមិនត្រឹមតែប៉ះពាល់ដល់សន្តិភាពនិងសន្តិសុខរបស់តំបន់តែប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងប៉ះពាល់ដល់សេរីភាពនៃការធ្វើនាវាចរណ៍និងហោះហើរអន្តរជាតិ ក៏ដូចជាបរិស្ថានអេកូឡូស៊ីសមុទ្រ គោលនយោបាយការបរទេសរបស់ប្រទេសមួយចំនួនមិនត្រឹមតែមិនជួយកាត់បន្ថយភាពតានតឹងប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងអាចនឹងបង្កើនភាពតានតឹងថែមទៀត ហើយអាចនឹងបណ្តាលអោយការស្វែងរកដំណោះស្រាយដោយសន្តិវិធីនៅសមុទ្រខាងកើតកាន់តែលំបាក លំបិន ជាងទៀត។
នៅក្នុងផ្នែកពិភាក្សា មតិយោបល់ទាំងឡាយដែលថ្លែងក្នុងអង្គសិក្ខាសាលាបានចង្អុលបង្ហាញ ថា រហូត មកដល់ពេលនេះ មានដំណោះស្រាយជាច្រើនសម្រាប់ដោះស្រាយទំនាស់ដូចជាការចែករំលែកអធិបតេយ្យ ការ គ្រប់គ្រងរួមគ្នា ការកែប្រែកិច្ចសហប្រតិបត្តិការនិងការអភិវឌ្ឍ រាល់វិធានការពង្រឹងទំនុកចិត្ត ការលែងមានអំពើ យោធូបនីយកម្ម។ល។ ក៏ប៉ុន្តែ មិនទាន់មានវិធានការណ៍ណាមួយបញ្ចប់វិវាទបានឡើយ។ ហើយសំណើដំណោះ ស្រាយផ្សេងៗ ដែលបានស្នើឡើងរួមមានទាំងការកសាងក្បួននីតិវិធីគ្រប់គ្រងវិបត្តិនាវាចរណ៍មួយដោយមានប្រសិទ្ធ ភាពនៅសមុទ្រខាងកើត បញ្ឈប់ការធ្វើយោធូបនីយកម្មនូវវត្ថុភាវៈទាំងឡាយដែលបានវាទទីកាន់កាប់នៅ សមុទ្រខាងកើត បង្កើនកិច្ចសហប្រតិបត្តិការមុខរបរនេសាទត្រីនៅសមុទ្រខាងកើត តាមរយៈការបង្កើតអង្គការគ្រប់គ្រងរបរនេសាទត្រីដែលមានវិសាលភាពតំបន់មួយនៅសមុទ្រខាងកើត ពង្រីកលក្ខណៈតម្លាភាពរបស់រាល់ សកម្មភាពនៃកងជីវពលតាមសមុទ្រនៅសមុទ្រខាងកើត និងកៀរគរគ្រប់មធ្យោបាយដោះស្រាយដោយសន្តិវិធី យោងតាមអនុសញ្ញាអង្គការសហប្រជាជាតិស្តីពីច្បាប់សមុទ្រនិងសាលក្រមតុលាការអាជ្ញាកណ្តាលឆ្នាំ ២០១៦។
ទិដ្ឋភាពរួមនៃសិក្ខាសាលា |
បណ្ឌិត តូអាញ់ទន់ នាយករងវិទ្យាស្ថានសមុទ្រខាងកើត (វិទ្យាស្ថានការបរទេស វៀតណាម) បានវាយ តម្លៃជាវិជ្ជមានអំពីវេទិកាអន្តរជាតិថ្មីមួយស្តីពីជម្លោះនៅតំបន់សមុទ្រខាងកើត ទីកន្លែងដែល វៀតណាម អាចនឹង ផ្តល់ព័ត៌មានជាផ្លូវការ និង ត្រឹមត្រូវបំផុតដល់សហគមន៍អន្តរជាតិអំពីស្ថានការណ៍នៃសមុទ្រខាងកើតក៏ដូចជា ទស្សនៈវិស័យរបស់ភាគី វៀតណាម អំពីគន្លងផ្លូវដោះស្រាយជម្លោះ។ គន្លងផ្លូវនោះត្រូវបានសង្ខេបនៅខ្លឹមសារ សំខាន់ទាំង ៤ គឺ៖ មិនប្រើកម្លាំងយោធា ឬគំរាមកំហែងប្រើប្រាស់កម្លាំងយោធា ជំរុញកិច្ចសន្ទនាដោយផ្ទាល់និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការលើមូលដ្ឋាននៃការគោរពឯករាជ្យភាព អធិបតេយ្យ សិទ្ធិនិងផលប្រយោជន៍ជាធម្មានុរូបរបស់ ប្រទេសទាំងឡាយ ផ្អែកលើបណ្ដាយន្តការពហុភាគី ជាពិសេស អាស៊ាន និងយន្តការនានាដែលដឹកនាំដោយ អាស៊ាន ដូចជា ARF EAS ADMM+ ដើម្បីគ្រប់គ្រងអស្ថិរភាព កសាងទំនុកទុកចិត្តនិងបង្ការទប់ស្កាត់ជម្លោះ។
យោងតាមបណ្ឌិត តូអាញ់ទន់ សេចក្តីថ្លែងការណ៍ក្រមប្រតិបត្តិរបស់បណ្តាភាគីនៅសមុទ្រខាងកើត (DOC) នឹងមិនជួយដោះស្រាយជម្លោះបានទេ ប៉ុន្តែ COC មួយដ៏ជាក់ប្រាកដ ចងភ្ជាប់កាតព្វកិច្ចដោយមានប្រសិទ្ធភាពនឹងអាចជួយបន្តរក្សាសន្តិភាព ស្ថិរភាព សន្តិសុខនិងសុវត្ថិភាពនៃការធ្វើនាវាចរណ៍និងហោះហើរនៅ លើសមុទ្រខាងកើត ដោយផ្អែកលើមូលដ្ឋាននៃការគោរពច្បាប់អន្តរជាតិ ជាពិសេសគឺអនុសញ្ញាច្បាប់សមុទ្រឆ្នាំ ១៩៨២ ក្នុង អំឡុងកាលដោះស្រាយវិវាទ។
អញ្ជើញថ្លែងសុន្ទរកថាបិទអង្គសិក្ខាសាលា លោកស្រី Jeanne Ellen Mirer ប្រធាន IADL បានអះអាងថា ក្នុងរយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំកន្លងទៅ សម្ព័ន្ធសមាគមបានអំពាវនាវឱ្យដោះស្រាយដោយសន្តិវិធីនូវ រាល់វិវាទនៅ សមុទ្រខាងកើតដោយផ្អែកលើមូលដ្ឋានច្បាប់អន្តរជាតិ ហើយនឹងបន្តការតាមដានសភាពការណ៍ដើម្បីធានាឱ្យមានលំនឹងសន្តិភាពនិងសន្តិសុខនៅក្នុងតំបន់បន្តិចម្ដងៗ។ លោកស្រីអំពាវនាវដល់អ្នកជំនាញការទាំងអស់ដែលមានវត្តមានអង្គសន្និសីទថ្ងៃនេះរាយការណ៍ពីលទ្ធផលនៃអង្គសន្និសីទទៅកាន់រដ្ឋាភិបាលដើម្បីពិចារណា អនុវត្តសមស្របតាមស្ថានភាពរបស់ប្រទេសខ្លួន។ IADL ក៏នឹងបង្ហោះផ្សាយលទ្ធផលទាំងមូលរបស់អង្គសន្និសីទនៅ លើទំព័រវេបសាយនិងទស្សនាវដ្តីរបស់សមាគម ដើម្បីផ្សាយភាយយ៉ាងទូលំទូលាយជាងទៀតនូវខ្លឹមសារទាំង ឡាយនិងការអំពាវនាវរបស់អង្គសន្និសីទ។
គណៈប្រតិភូ វៀតណាម អញ្ជើញចូលរួមអង្គសិក្ខាសាលា |
លោកស្រី Jeanne Ellen Mirer ក៏មានសេចក្ដីអំពាវនាវដ៏ពិសេសថា៖ នៅពេលដែលក្រមប្រតិបត្តិរបស់ បណ្តាភាគីនៅសមុទ្រខាងកើត (COC) កំពុងស្ថិតនៅក្នុងដំណាក់កាលកកើតឡើង ភាគីទាំងឡាយចាំបាច់ត្រូវ តែបញ្ឈប់យ៉ាងឆាប់រហ័ស នូវរាល់សកម្មភាពសាងសង់កោះសិប្បនិម្មិតមិនស្របច្បាប់និងបង្អាក់ការដាក់ពង្រាយរាល់យុទ្ធោបករណ៍និងរាល់មធ្យោបាយយោធានិងរាល់សកម្មភាពយោធូបនីយកម្មផ្សេងៗ ទៀតដែលបណ្តាលអោយស្ថានភាពតានតឹងកាន់តែឡើងកម្តៅ។
ប្រធាន IADL លោកស្រី Jeanne Ellen Mirer ចាត់ទុកថា៖ ភាគីពាក់ព័ន្ធទាំងឡាយគួរតែចាប់ផ្តើមតែម្ដង នូវដំណើរការកសាងទំនុកចិត្ត រួមចំណែកក្នុងការថែរក្សាសន្តិសុខតំបន់និងលើលំហសមុទ្រ គោរពនិងអនុវត្តនូវ សេចក្តីថ្លែងការណ៍ក្រមប្រតិបត្តិរបស់បណ្តាភាគីនៅសមុទ្រខាងកើត (DOC) ក្នុងពេលដំណាលគ្នានោះ គួរតែ បង្កើតនិងអនុវត្តយ៉ាងឆាប់រហ័សតាម COC ដោយចងភ្ជាប់កាតព្វកិច្ចផ្លូវច្បាប់និងផ្អែកលើច្បាប់អន្តរជាតិ ក្នុងនោះ រួមទាំងអនុសញ្ញាអង្គការសហប្រជាជាតិស្តីអំពីច្បាប់សមុទ្រ (UNCLOS) ឆ្នាំ ១៩៨២។
ក្រមប្រតិបត្តិចាំបាច់រួមមានទាំងកាតព្វកិច្ចផ្លូវច្បាប់នៃបណ្ដាភាគីពាក់ព័ន្ធចំពោះការធានាសិទ្ធិសេរីភាពនាវា ចរណ៍ និងហោះហើរលើសមុទ្រខាងកើត និងកាតព្វកិច្ចដោះស្រាយវិវាទដោយសន្តិវិធីផ្អែកលើមូលដ្ឋានច្បាប់ អន្តរជាតិ ហាមប្រើកម្លាំងយោធា ឬគំរាមកំហែងប្រើប្រាស់កម្លាំងយោធា។
សមាជិក IADL ទាំងអស់ នឹងឃ្លាំមើលយ៉ាងដិតដល់នូវសភាពការណ៍នៅសមុទ្រខាងកើតដើម្បី ចាត់វិធាន ការទាន់ពេលវេលា រួមចំណែកដល់ការរក្សាលំនឹងសន្តិភាព សន្តិសុខក្នុងតំបន់៕
អត្ថបទ៖ ទីភ្នាក់ងារព័ត៌មានវៀតណាម
បកប្រែ កែសម្រួល ពិនិត្យផ្ទៀងផ្ទាត់និងបញ្ចូលអត្ថបទដោយ៖ ជ័យពិសិដ្ឋ-សុមិត្ត-បឹងបួ
កាសែតរូបភាពជនជាតិនិងតំបន់ភ្នំ/ទីភ្នាក់ងារព័ត៌មានវៀតណាម