ជំងឺដុំពកស្បែកជាជំងឺឆ្លងរាលដាលលើសត្វក្របី គោ។ ដើម្បីម្ចាស់ការក្នុងការបង្ការព្យាបាលនិងកាត់បន្ថយជាអប្បបរមាការអន្តរាយដោយជំងឺបង្កឡើង សូមចែករំ លែកជាមួយបងប្អូនជនរួមជាតិអ្នកចិញ្ចឹមសត្វ អំពីលក្ខណៈសម្គាល់ដឹងនិងវិធីបង្ការព្យាបាលមួយចំនួនដូចខាងក្រោម៖
* លក្ខណៈពិសេសនិងរោគសញ្ញាសម្គាល់ដឹងជំងឺដុំពកស្បែក៖
- លក្ខណៈពិសេសនៃជំងឺដុំពកស្បែក៖
+ ជំងឺនេះបណ្តាលមកពីវីរុសស្ថិតក្នុងត្រកូល Poxviridae បង្កឡើង។
+ កើតមានតែលើក្របី គោ ជំងឺនេះមិនឆ្លងដល់មនុស្សនិងសត្វដទៃទេ។
+ ជំងឺនេះកើតឡើងតាមរដូវហើយជាទូទៅផ្ទុះឡើងការឆ្លងរាលដាលនៅក្នុងរដូវក្តៅសើម (ចុងនិទាឃរដូវនិងក្នុងរដូវប្រាំង) នៅពេលបាណកសត្វធ្វើសកម្មភាពខ្លាំង។
+ ជំងឺនេះបណ្តាលឱ្យខូចស្បែក ស្រកទម្ងន់ហើយអាចបណ្តាលឲ្យស្លាប់។
+ ជំងឺនេះកើតឡើងធ្វើឱ្យបរិមាណទឹកដោះ អត្រាបង្កកំណើតថយចុះ ងាយរលូតកូនចំពោះសត្វពាហនៈផើម។
- ផ្លូវឆ្លងរាលដាលជំងឺ៖
+ ជាទូទៅការឆ្លងរាលដាលតាមរយៈបាណកសត្វបឺតឈាមដូចជា មូស រុយ ដង្កែ ។ល។
+ ដោយសារដឹកជញ្ជូនសត្វពាហនៈឆ្លងជំងឺពីតំបន់ដែលមានជំងឺរាតត្បាត។
+ ដោយសារប៉ះពាល់ផ្ទាល់រវាងសត្វពាហនៈកើតជំងឺនិងសត្វពាហនៈដែលមានសុខភាពមាំមួន។
+ ដោយសារប្រើប្រាស់ឧបករណ៍រួម៖ ស្នូកចំណី ស្នូកទឹកផឹក ឧបករណ៍អន្ទងមេជីវិត ម្ជុលចាក់ថ្នាំពេលព្យាបាលជំងឺជាដើម។
- រោគសញ្ញានៅពេលសត្វពាហនៈកើតជំងឺ៖
+ អន់ស៊ីចំណី លែងស៊ីចំណី ការផលិតទឹកដោះធ្លាក់ចុះ។
+ ក្តៅខ្លួន ឡើងដុំពកទឹករងៃ ពពុះមាត់ច្រើន ហូរទឹកភ្នែក ហៀរសំបោរ។
+ ស្បែកឡើងគគ្រើមឬកន្ទួល ដុំពកទំហំ (ពីចំនួន ១ ដល់ ១,៥ សង់ទីម៉ែត្រ) ជាធម្មតាលេចឡើងដំបូងបំផុតនៅតំបន់ក ក្បាលបន្ទាប់មករាលដាលចេញទៅសព្វរាងកាយ មាត់ សុដន់ជាដើម។
+ ចំនួនដុំពកឬចំណុចគគ្រើម ជាធម្មតាដំបូងឡើយមានទំហំតិចតួចពីពីរបីដុំ (ករណីស្រាល) រហូតដល់យ៉ាងច្រើនពេញរាងកាយ (ករណីធ្ងន់ធ្ងរ)។
+ ដុំកន្ទួល ដុំពកនេះបាត់ទៅតាមពេលវេលាប៉ុន្តែតំបន់កណ្តាលនៃចំណុច គគ្រើមច្រើនតែបែកស្រកាបង្ករបួសចំហរ រលេះរលួយទាក់ទាញបាណកសត្វ។
* វិធានការបង្ការជំងឺ៖
- អនុវត្តការត្រួតពិនិត្យអនាម័យសុវត្ថិភាពអនាម័យក្នុងការចិញ្ចឹមសត្វ៖
+ ទិញតែក្របី គោពូជពីកន្លែងដែលគួរឱ្យទុកចិត្ត ត្រូវបានចាក់វ៉ាក់សាំង បង្ការជំងឺដុំពកស្បែក។ សត្វដែលទើបតែដាក់បញ្ចូលហ្វូងត្រូវការពិនិត្យមើល មុនពេល ដឹកជញ្ជូនហើយចាំបាច់ត្រូវបានដាក់ឱ្យនៅដាច់ដោយឡែកប្រហែល ៣ ដល់ ៤ សប្តាហ៍។
+ អនាម័យប្រមូលនិងធ្វើប្រព្រឹត្តកម្មកាកសំណល់តាមកាលកំណត់ធានាត្រឹមត្រូវតាមបច្ចេកទេស កម្ចាត់បាណកសត្វក្នុងក្រោលចិញ្ចឹមនិងតំបន់ចិញ្ចឹមសត្វ។
+ កាត់បន្ថយភ្ញៀវទស្សនាកសិដ្ឋាន។
+ ភ្ញៀវទស្សនា មធ្យោបាយ ឧបករណ៍ចេញចូលកសិដ្ឋានទាំងអស់ត្រូវតែអនុវត្តវិធានការអនាម័យនិងសម្លាប់មេរោគ។
+ ធ្វើអនាម័យឧបករណ៍បសុពេទ្យសម្លាប់មេរោគឱ្យបានត្រឹមត្រូវបច្ចេកទេស។
- ការចាក់វ៉ាក់សាំងបង្ការអោយក្របី គោ៖
+ គួរចាក់វ៉ាក់សាំងបង្ការអោយសត្វពាហនៈនៅពេលហ្វូងសត្វមិនទាន់កើតជំងឺ។ រង្វាស់រង្វាល់ការចាក់ថ្នាំតាមការណែនាំរបស់ផលិតករ។
+ អាចចាក់អោយសត្វពាហនៈគ្រប់វ័យអាយុ។ ករណីសត្វពាហនៈមេ បានចាក់វ៉ាក់សាំងហើយក៏គួរតែចាក់វ៉ាក់សាំងអោយកូនសត្វពាហនៈក្រោយពេលអាយុបាន ២ ខែ៕
អត្ថបទ៖ វ៉ាន់ហឿង
រូបថត៖ ទីភ្នាក់ងារព័ត៌មានវៀតណាម - វ៉ាន់ដាត
បញ្ចូលទិន្នន័យពីសារព័ត៌មានបោះពុម្ពលេខចេញផ្សាយខែ មិថុនា ឆ្នាំ ២០២៣ ដោយ៖ យ៉ាញ់លើយ